Uykunun yaşamsal fonksiyonlarımız için önemi tartışmasız. Peki ya omurga sağlığımızdaki etkileri? Uyku saatinden uyku pozisyonuna, yatak sertliğinden yastığın yapısına kadar pek çok faktörün omurga sağlığını etkilediğini belirten Ortopedi ve Travmatoloji Hekimi Op. Dr. Evren Fehmi Atay, ideal uyku davranışları ve seçimlerine dair önemli açıklamalarda bulunuyor!
Pek çok kişi sabahları uyandığında tutulma ve bel, boyun ağrısından yakınır. Bu ağrılarda uyku pozisyonunun etkisi üzerine konuşan Op. Dr. Evren Fehmi Atay, “Günde ortalama 8 saat uyuduğumuzu düşünürsek hayatımızın üçte birini uykuda geçirmiş oluyoruz. Yani 90 yaşına kadar yaşamış bir insanın 30 yılı yatakta geçiyor. Buna rağmen nedense yatağımızın ergonomisine günde 1-2 saat geçirdiğimiz arabaların ergonomisi kadar önem vermiyoruz” diyor. Sabahları tutulma, bel ve boyun ağrısıyla uyanmamak için doğru yatak seçimi yapmanın önemine dikkat çeken Op. Dr. Evren Fehmi Atay, “Uykuyu bir nevi vücudun kendini resetlemesi gibi düşünmelisiniz. Organlar dinleniyor ve kendilerini ertesi güne hazırlıyor. Uykuda geçirilen saat, yatağın konforu, kaliteli ve kesintisiz bir uyku aslında hayatımızı büyük oranda şekillendiriyor.” diyor.
Sağlıklı uyku rutini nedir?
Vücudun kortizon salınımına geçtiği sabah saatlerinde uyanık olmak gerektiğine dikkat çeken Op. Dr. Evren Fehmi Atay, “Vücudun kendini toparladığı ve yeni bir güne hazırladığı saatler genellikle sabah 5-6 civarına denk geliyor ve bu saatlerde uyanık olmak gerekiyor. Ayrıca günde 5 saatten az ve 8 saatten fazla uyumamak da büyük önem taşıyor. Uyku sırasında ortamın karanlık olması da özen çok önemli. İç gözümüz ya da epifiz bezi olarak da adlandırılan beze dışarıdan ışık gelmemesi gerekiyor. Epifiz bezi aynı zamanda cilt rengimizi belirleyen melatonini de etkiliyor. Bu nedenle gece uykusu düzenli olmayan kişilerde göz altı morlukları ve ciltte kararmalar gibi değişiklikler meydana gelebiliyor. Konuyu toparlamak gerekirse mutlak karanlıkta uyumak, uyku süresini 5 saatin altında ve 8 saatin üstünde tutmamak ve sabahları 6:00 ila 6:30 civarında uyanmak omurga ağrılarına yol açmayan en sağlıklı uyku rutinidir.” diyor.
İdeal uyku pozisyonu hangisidir?
Omurga sağlığı için en doğru uyku pozisyonunu paylaşan Op. Dr. Evren Fehmi Atay, “Ortopedik anlamda bir engeliniz bulunmuyorsa sağ tarafınız üzerine yan yatmalı ve anne karnındaki cenin pozisyonu gibi dizlerinizi karnınıza çekmelisiniz. Eğer herhangi bir rahatsızlık nedeniyle yan şekilde yatamıyorsanız sırt üstü yatmalı ve dizlerin altını yastıkla desteklemelisiniz.” diyor.
Yastık seçiminde bunlara dikkat!
Yatış pozisyonuna göre seçilmesi gereken yastığın şeklinin de değişiklik gösterdiğini belirten Op. Dr. Evren Fehmi Atay, “Yan yatan kişilerde omuz boşluğunu dolduracak ve kafayı 10-15 derece civarında aşağı doğru eğen yani boyun boşluğunu dolduran yastıkların tercih edilmesi gerekiyor. Sırt üstü yatarken de yine boyun boşluğunun desteklenmesi çok önemli. Bunun için çift hörgüçlü ortopedik yastıkları tercih edebilirsiniz. Bu yastığın kalın tarafı yan yatmak için ince tarafı ise sırt üstü yatmak için kullanılabilir.” şeklinde konuşuyor.
Yatak seçiminde doğru bilinen yanlışlar!
Yatak seçiminde doğru bilinen birçok yanlış olduğuna dikkat çeken Op. Dr. Evren Fehmi Atay, “Omurga sağlığı için yatak ne çok yumuşak ne de çok sert olmalı. Yani vücudun her hareketine göre şekillenen yataklar ve neredeyse tahta kadar sert yataklardan uzak durmalısınız. Orta sertlikte yataklar omurga sağlığı açısından en uygun yatak alternatifidir.” diyerek sözlerini tamamlıyor.