“Su Kültürü ve Mirası: Haliç Çalıştayı Disiplinlerarası Diyaloglar”
25 Kasım 2024’te, Haliç Üniversitesi Haliç Araştırmaları Merkezi’nin ev sahipliği ve HEWACC UNESCO Kürsüsü (UNESCO Chair on Integrated Management of Heritage, Water, and Climate Change) iş birliğiyle düzenlendi.
Haliç için “Su Kültürü ve Mirası” buluşması
Haliç’in tarihi su kültürünün korunması ve tehditler
Çalıştayda, Haliç Vadisi’nin geçmişten günümüze su kültürünün izlerini taşıyan eşsiz bir alan olduğu vurgulanırken, su kültürü ve mirasının, küresel su, çevre ve iklim krizleri bağlamında gelecek nesillere aktarılmasının önemi bir kez daha altı çizildi. Haliç Çalıştayı, bu mirası korumak ve bilinçli, sürdürülebilir bir geleceğe katkıda bulunmak amacıyla düzenlendi.
Danışma ve Düzenleme Kurulları
Çalıştay’ın Onursal Başkanlığı Prof. Dr. Önder Küçükerman tarafından, Çalıştay Başkanlığı ise Doç. Dr. Jülide Edirne tarafından üstlenildi. Basın sözcülüğünü, HEWACC UNESCO Kürsüsü Eş Başkanı Yeşim Doran Taş (Şehir Plancısı/Yüksek Mimar) yürüttü.
Çalıştay Danışma Kurulunda İstanbul Tarihi Alanları Alan Başkanı M.Mustafa Tural (Şehir Plancısı), Prof.Dr. Füsun Seçer Kariptaş, Prof.Dr. Fatma Zeynep Aygen, Prof.Dr. Meltem Vatan, Doç.Dr.Gözde Çakır Kıasif, Dr. Öğr. Üyesi Eda Selçuk, Dr. Öğr. Üyesi Yeşim Erdal, Nezih Başgelen (Arkeolog)-Arkeoloji ve Sanat Yay.), Osman Murat Akan (İç Mimar / Müzeolog), Zuhal Ayanoğlu (İBB) yer aldılar.
Düzenleme Kurulunda ise Prof.Dr. İsmail Kasap, Dr. Öğr. Üyesi Erdem Çoban, Araştırma Görevlisi Merve Öztürk, Esma Eylül Dadin (Yüksek Lisans Öğr.) ve izleyici katılımcılar arasında İstanbul Tarihi Alanları Alan Başkanlığı’ndan Seniye Selcen Onur (Y.Mimar), SeçilŞahin (Y.Şehir Plancısı), İslam Erdoğan ( Arkeolog) yer aldılar.
Paneller ve panelistler
Çalıştay kapsamında şu başlıklarla üç panel ve bir değerlendirme oturumu düzenlendi:
- “Haliç’te Su Kültürünün Yarattığı Miras”
- “Tarihi Su Kültürünün Korunması ve Tehditler”
- “Haliç’in Su Kültürü İzinde: Mirasın Korunması Üzerine Disiplinlerarası Yaklaşımlar”
Prof. Dr. Önder Küçükerman, kişisel anıları ve deneyimlerinden yola çıkarak Haliç kıyılarının kuzey ve güney hatları arasındaki farklara dikkat çekti ve UNESCO Kürsüsü’nün hem üniversite hem de İstanbul için kritik önemde olduğunu vurguladı.
M. Mustafa Tural, ise tarihi yarımadanın yönetim planlarından bahsetti ve güncellenmesi konusunda yapılan çalışmaları ve UNESCO’nun bu konudaki taleplerini aktardı. Tarihi Yarımada’nın üstün evrensel değer beyanının yapılması ile ilgili yapılan çalıştaylara değinerek, İstanbul’un her zaman UNESCO’nun gündeminde olduğunu belirtti.
Nezih Başgelen, iklim krizinin küresel anlamda ne kadar yakınımızda olduğunu buzul çağından günümüze ve geleceğe kadar hazırlanan sıcaklık ve su seviyelerine ait çizelgelerle ortaya koydu. Türkiye’nin Avrupa’ya göre su yükselmesi konusunda coğrafi olarak avantajlı olduğundan bahsederken, bu konuda ülke çapında farklı senaryolarla hazırlanılması gerektiğine değindi.
Yeşim Doran Taş, HEWACC UNESCO Kürsüsü’nün “Miras Olarak Su: Altın Boynuz Haliç’ini Canlı Tutmak” proje yaklaşımını anlattı ve UNESCO’nun tarihi kentsel peyzaj ve dünya mirası su yönetimi önerilerine değindi.
Prof. Dr. Fatma Zeynep Aygen, “Osmanlı Arşivlerinde Haliç” başlıklı bir sunum gerçekleştirdi. Osman Murat Akan, “Tek Şehir Üç İmparatorluk İstanbul” başlıklı konuşmasıyla katılımcılara hitap etti.
Sonuç ve gelecek adımlar
Çalıştay, yapılan sunumlar, açık oturum ve genel değerlendirme oturumuyla sona erdi. Çalıştay Başkanı Doç. Dr. Jülide Edirne, çalıştay raporunun ve Tarih TV desteğiyle kaydedilen çalıştay belgeselinin kısa sürede yayınlanacağını ve kurulun üç ay sonra tekrar toplanacağını belirtti.
Katılımcılara özel hediye
Çalıştay Onursal Başkanı Prof. Dr. Önder Küçükerman, “Türk Sanayi ve Tasarım Mirasının Ana Ekseni Altın Boynuzun Altın Zinciri Haliç” adlı kitabını katılımcılara hediye ederek imzaladı.