Pandemiyle birlikte hayatlarımıza yeni bir kavram girdi: Toksik verimlilik. Bu kavramı daha önce duymadıysanız, içeriğimizi okumaya devam ettikçe zaman zaman kendinizde ya da yakın çevrenizdeki insanlarda baş gösteren bazı davranışları tanıdık bulabilirsiniz.
Üretmek, günü verimli geçirmek elbette muazzam hisler. Özellikle de sonucunda maddi ve manevi olarak besleniyorsanız, olumlu karşılıklar alıyorsanız yaşadığınız o tatmin hissini anlayabiliyoruz. Ancak bu verimli olma hali, pandemi ile birlikte azalan ve neredeyse sıfıra inen sosyal hayatlarımız nedeniyle hiç olmadığı kadar toksik bir boyuta ulaşmış durumda.
2020 yılında yaşanan tam kapanmayı bir hatırlayalım. “Bir şeyler üretmeliyim, verimli olmalıyım, boş durmamalıyım” dürtüsüyle satın alınmış onlarca hobi malzemesi, masa oyunu, puzzle ve müzik aleti şuan nerede? Eğer deneyip sevdiğiniz hobileri geliştirmeye ve yapmaya devam ediyorsanız şanslı azınlıktansınız ve istikrarınızı tebrik ederiz! Ancak şu günlerde yaşadığımız 2021’deki tam kapanma, pek çok kişiyi o ilk kapanmadaki hislerden uzaklaştırmış durumda. Çünkü o bir hevesle başlanan aktivitelerin ezici bir çoğunluğunun sebebi toksik verimlilikti. Şimdiyse kısmen bir kabulleniş söz konusu. Tabi bu kabulleniş, bazı kişilerin hala toksik verimlilikle baş etmeye çalıştığı gerçeğini değiştirmiyor.
Toksik verimlilik hangi noktalarda zararlıdır?
- Kendinizi bir şeyler üretmediğiniz zamanlarda mutsuz ve neredeyse işe yaramaz hissediyorsanız dikkatli olmanızda fayda var. Özellikle sosyal medya toksik verimlilik faktörünü doğuran nedenlerde en baş sırada. Herkes profilinde en üretken, en mükemmel, en havalı görünümü yansıtır; bunu artık herkes biliyor. Başkalarıyla kıyastan doğan verimli olma halinin sizi başkalaştırmasına izin vermeyin.
- Bir şeyler yaratma arzusuyla, çevrenizdekilere ve kendinize karşı olan sorumluluklarınızı göz ardı etmeye başlamanız da sizi bir noktada yalnızlaştıracak bir belirtidir. Dolaylı olarak toksik verimlilik insan ilişkilerinizi de etkiler. Çok yoğun olmanızdan ve aşırı çalıştığınızdan yakınan sevdikleriniz sitemkar tavırlar sergilemeye başlar.
- Sadece “bir şeyler yaptığınız” takdirde kendinize saygı duyma hali de toksik verimliliğin zararlı noktalarındandır. İçinizdeki yargıç bütün günü bir dizinin karşısında geçirmeniz konusunda oldukça baskıcı ve aşağılayıcı davranabilir.
Toksik verimliliği önlemek için neler yapabilirsiniz?
- Bunun için size ilk önerimiz kıyas yapmamanız yönünde olacak. Başkalarıyla kendinizi kıyasladığınız nokta, aslında kendinize karşı en acımasız olduğunuz an olarak ortaya çıkıyor. Yeteneklerinizin ve zekanızın farkında olarak onlara güvenin. Kendinize güvenin.
- Mükemmele yaklaşmak uğruna yok saydığınız molaları hayatınıza katın. Saatlik ya da günlük molalar verin. O günü ya da saatleri üretme takıntısına kapılmadan, yalnızca dinlenerek geçirin. Dinlenirken bir yandan bedeninizi dinleyin; çünkü tüm bu koşuşturmacada onu çok yormuş olabilirsiniz. Dinlenirken duygularınıza da kulak verin; sakin kalmak duygularınız hakkında düşünmeniz için şahane bir ortamdır.
- Yapılacaklar listenizi azaltın. Elbette zorunlu sorumluluklarınızdan bahsetmiyoruz. Ancak yapılacaklar listenize bireysel sınırlar koymak, sizi verimli olma yarışından yavaş yavaş uzaklaştıracaktır.
Elbette günü yeniliklerle doldurmak güzeldir. Ancak şu koşullarda her günün birbirinden farklı olmasını dilemek pek de gerçekçi değil, öyle değil mi? Bazen duraksayıp soluklanma ve “hiçbir şey yapmama günü” ilan etme hakkına sahip olduğunuzu hatırlayın. Bir şeyi sadece üretmek için değil, sizi mutlu ettiği için yapın!