Çevrenizde fiziksel benzerliklerinden dolayı sizi şaşırtmayı başaran kaç çift var? Yakınınızda gözlemleme fırsatı bulduğunuz hemen hemen aynı boyda ve benzer vücut ağırlıklarında kişilerin birbirlerine kapılmaları pek de tesadüf değil. Bunu biz iddia etmiyoruz; 24.000’den fazla evli çiftin katıldığı bir araştırmanın sonucu bunu gösteriyor!
Bilim, zıt kutupların birbirini çekmesi klişesini karşısına alarak, fiziksel genetik yatkınlıklar açısından kendimize benzeyen kişilerden hoşlandığımızı ileri sürüyor. Genetik üzerine çalışan bilim insanlarını heyecanlandıran bu araştırma 2017 yılında Boulder’daki Colorado Üniversitesi’nde gerçekleştirildi.
Çalışmayı yürütmek için insanların fiziksel ve genetik özellikleri hakkında bilgiler içeren geniş bir veri tabanından yardım alındı. Kişilerin partnerlerinin boyunu ve vücut kitle indeksini tahmin edebilmek için her bir katılımcının bu özelliklerine odaklanıldı. Araştırmanın çıkış noktasına göre kişinin genetik yatkınlığı uzun boylu biri olduğunu gösteriyorsa, bu eşinin de uzun olduğu anlamına gelmeliydi. Tahminlerin ardından, partnerlerin gerçek boylarıyla karşılaştırma yapıldı. Avrupa genetik yapısına sahip katılımcılar üzerinde yapılan bu araştırma, benzer özelliklere sahip bireylerin birbirlerine çekildiğini doğruladı.
Araştırma sonucuna bakacak olursak, eş seçiminde genetik fiziksel faktörlerde benzerlik olduğu zaman, bireyler üremeyi ve çoğalmayı tetikleyen bir fikre sevk ediliyor. Bu da genetiğin devamlılığı açısından kişileri cezbediyor.
“Huyu huyuna” mıdır bilinmez ancak, bilim kesinlikle “boyu boyuna” mantığını doğruluyor!
Araştırmacılar ayrıca, İngiltere’deki bir veri tabanından yararlanarak 7780 çifte dair, eğitim aldıkları yılın eşleşmeleri üzerindeki etkisini de değerlendirdi. İnsanların eğitim gördükleri zamana göre eş seçmeleri gibi bir sonuca ulaşılmadı. Ancak dolaylı bir şekilde eğitim seviyesiyle ilişkili olarak benzer ilgi alanlarına sahip insanlara çekilmelerinin muhtemel olabileceği görüşüne varıldı.
Genel anlamda insan ilişkilerine bakıldığında uzmanlar, iki kişi arasındaki benzerlik olmasının uyumluluğu artırdığını kabul ediyor. Ancak burada “benzer” kelimesine dikkat etmeliyiz. Birebir aynılıktan değil, benzer olmaktan bahsediyoruz. Oxford Üniversitesi’nde görev yapan evrimsel psikolog Profesör Robin Dunbar, romantik ilişkilerden ziyade arkadaşlıklarda uyumluluk adına altı temel unsurun gözlemlendiğini belirtiyor. Bunlar; aynı dili konuşmak ve benzer bir geçmişe sahip olmak, eğitim seviyesi, ahlaki ve politik görüşler, hobi ve ilgi alanları, son olarak da espri anlayışı. Bunların benzer olması, o kişilerle yakaladığımız uyumu artırıyor. Söz konusu güdüler olduğunda ve romantik duygular devreye girdiğindeyse uyumluluk tanımı çok daha karmaşık bir kavram olabiliyor!