Hamilelik ve menapoz gibi nedenlerle kadınların omurga sağlığının erkeklere oranla daha fazla tehdit altında olduğunu belirten Ortopedi ve Travmatoloji Hekimi Op. Dr. Evren Fehmi Atay, kadınlara kas, kemik ve eklem sağlığı için önemli uyarılarda bulunuyor.
Özellikle pandemiden sonra evden çalışma düzenine geçen pek çok kişi için daha hareketsiz bir yaşam söz konusu oldu. Bu durumun hasta şikayetlerine nasıl yansıdığını anlatan Op. Dr. Evren Fehmi Atay, “Ortopedinin mottosu, ‘Hayat harekettir, hareket hayattır’. Aslında bitkiler de dahil tüm canlılarda hareket etme arzusu bulunuyor. Ayçiçekleri güneşe göre hareket etmediği takdirde ölüyor. İnsanların hareketliliği de iç organların olağan işleyişini destekliyor. Hareket etmek kalp ve akciğerin dinç kalmasını sağlıyor. Buna bağlı olarak hareketsiz kalan kişilerde kalp ve akciğer kapasitesi hızla düşüyor. Pandemiyle birlikte gelen evden çalışma düzeni ve sokağa çıkmanın kısıtlanması bu kapasitemizi düşürdü. Hareketsiz yaşamla birlikte kas kitlesinin yağa dönüşmesi sorunu da baş gösteriyor. Bu da daha hantal bir vücut yapısına yol açıyor. Ortopedik anlamda ise kasların kemik ve eklemlere olan desteğinin azalması eklem ağrılarına yol açıyor. Özellikle sabit oturmalar ve uzun süre yatmalar bu durumu tetikliyor.” dedi.
Telefon bağımlılığı omurgayı tehdit ediyor!
Uzun saatler bilgisayar, telefon, tablet ekranına bakma nedeniyle boyun bölgesinde artan ağrılar üzerine konuşan Op. Dr. Evren Fehmi Atay, “Sırt kaslarının uzun süre hareketsiz kalmasıyla oluşan ağrıları eskiden kaynana hastalığı olarak adlandırıyorduk. Bu isim eskiden annelerin çeyiz hazırlamak için saatlerce sabit durması ve çocuklarının evden gitme stresinden kaynaklanan ağrılardan geliyordu. Şimdilerde ise bu rahatsızlık telefon ve tablet hastalığı haline geldi. Orta yaş ve ileri dönemlerde sırt ve boyun ağrılarıyla kendisini gösteren bu hastalık, uzun süre aynı pozisyonda durmaktan ve stresten kaynaklanıyor.” diyor.
Günümüzde tablet, telefon ve bilgisayar kullanımı nedeniyle bu rahatsızlığın artık daha erken yaşlarda görülsüğünü söyleyen Op. Dr. Evren Fehmi Atay, “Yaşamın bir gerekliliği olan stres çok arttığında fibromiyaljiyi tetikliyor. Uzun süre boynun eğik bir şekilde durması boyun ağrısı ve boyun fıtığına neden olabiliyor. Dolayısıyla hareketsiz geçirilen sürelerin mümkün olduğunca kısaltılması gerekiyor.” diyor.
Kadınların hormonal ve fiziksel farklılıklarının eklem ve kas sistemi üzerinde erkeklere göre farklı sorunlar yarattığını belirten Op. Dr. Evren Fehmi Atay, “Kadınların erkeklere göre hormonal farklılıkları bulunuyor. Erkeklerde kemik, kas ve eklem dokusu daha dayanıklı oluyor. Kadınlarda ise bu dokular sağlamlık yerine elastikiyet üzerine kurulu. Bununla birlikte kadınlarda hamilelik gibi büyük bir yük de bulunuyor. Bu nedenle omurga problemlerine kadınlarda daha sık rastlanıyor. Özellikle normal doğumla birlikte doğum kanalı büyük bir travmaya maruz kalıyor. İri çocukların normal doğuma zorlanması bel bölgesinde kalıcı ağrılara yol açıyor. Ayrıca kadınların ev işleri esnasında vücut fizyolojisine aykırı şekilde eğilme, kalkma ve yük taşıma gibi işler yapması belde kaymalara neden olabiliyor.” diyor.
Hamilelik döneminde bunlara dikkat!
Kadınlara hamilelik dönemine özel uyarılarda bulunan Op. Dr. Evren Fehmi Atay,
“Öncelikle eğilme, kalkma ve belli bir yük taşıma sırasında vücudun fizyolojisine aykırı hareketlerden kaçınmak gerekiyor. Hamilelik döneminde aşırı kilo almamaya özen göstermek de çok önemli. Annede çok büyük bir açlık ve zafiyet durumu yoksa çocuk hem anne karnındayken hem de anne sütüyle beslenirken ihtiyacı olan besinleri alabiliyor. Yani annenin sütü olsun diye yedirilen ekstra yiyecekler kalıcı kilolara sebep oluyor. Bu da ilerleyen dönemlerde kasların ve kemiklerin üzerine yük bindirerek eklem ağrılarına neden oluyor.” diyor.
Kemik erimesinden kaçınmak için önemli öneriler
Kadınların yaşadığı kemik erimesine dair uyarılarda da bulunan Op. Dr. Evren Fehmi Atay, “Kadınlarda kemik kalitesinin östrojene bağlı olarak bir döngüsü mevcut. Kadınlarda kemik sağlığı östrojen ve güneş ışığına bağlı. Menopozdan sonra östrojen hormonunun azalmasıyla birlikte kemik kalitesi de düşüyor. Özellikle menopoz sonrasında kadınların bol bol güneş ışığı görmesi öneriliyor. Kemik erimesi rahatsızlığı genellikle menopozdan sonra ortaya çıkıyor. Özellikle güneş görmeyen beyaz tenli ve zayıf kadınlarda kemik erimesi daha sık görülüyor. Menopoz sonrası hareketsiz kalan kadınlarda ise kemik erimesi daha hızlı şekilde ilerliyor. Bu nedenle kadınların yaşına uygun aktiviteler yaparak gün içinde hareketli kalmaya özen göstermesi gerekiyor.” diyerek sözlerini tamamlıyor.
