Z ve Y kuşağının mali durumları, sosyal hayatlarını olumsuz yönde etkilemekte ve finansal önceliklerini yanlış sıralamaları, arkadaşlık ilişkilerinde dengeyi bulamamalarına neden olmaktadır. Bu durum, “FOMO harcamaları” olarak bilinen, arkadaşlarına ayak uydurmak için sahip olmadığın parayı harcama olgusunu tetiklemektedir. Yakın zamanda yapılan bir ankete göre, Z ve Y kuşağının üçte birinden fazlasının kendilerini aşırı harcamaya iten bir arkadaşı bulunmakta ve bu da arkadaşlık ilişkilerine oldukça büyük bir zarar vermektedir. Bu sorunla nasıl mücadele edileceğine dair bilgi almak için Intuit Credit Karma’nın tüketici mali savunucusu Courtney Alev’e başvurduk ve konuyla ilgili merak edilen soruları sorduk.
Kapak: Brooke Cagle, unsplash üzerinden
FOMO harcamalarındaki en büyük sorun nedir?
Courtney Alev: “Arkadaşlarınıza ya da daha kötüsü yabancılara ayak uydurmak için sahip olmadığınız parayı harcamak, borç almanıza yol açabilir ve bu durum da finansal hedefinize ulaşmak için gereken süreyi uzatabilir. Yakın zamanda yapılan bir Credit Karma araştırması, Z kuşağının %76’sının ve Y kuşağının %69’unun, tehlikeli bir sonuç olan FOMO harcamaları sonucunda borca girdiğini ortaya çıkardı.”
Mali sınırların nasıl belirleneceğine dair herhangi bir ipucunuz var mı?
Courtney Alev: “Mali durumunuz konusunda açık ve dürüst olmanız çok önemli. İnsanlar, çevresindekilerle para hakkında konuşmayı rahatsız edici bulduğundan genellikle bu konuşmayı yapmayı tercih etmiyorlar. Ancak aşırı harcamayı önlemek veya arkadaşlık ilişkilerinizi dengede tutmak için bu konuşmalar çoğu zaman gerekli olabiliyor. Bu konuşmayı herhangi bir etkinliğe katılmadan önce yapmanız, gerektiğinden fazla para harcamamanız ve bu konuda baskı altında hissetmemeniz açısından büyük bir rol oynuyor.
Bu gibi durumlarda, kendinize bir sınır belirleyebilirsiniz. Örneğin; arkadaşlarınız bir seyahat planlıyorsa, uçuş ve otel rezervasyonu yapmaya başlamadan önce harcamak istediğiniz maksimum tutarı onlara bildirebilirsiniz. Bu konuda ne kadar net olursanız sizin için o kadar iyi olur.
Bazı durumlarda hayır demek zorunda kalmanız arkadaşlarınızla vakit geçiremeyeceğiniz anlamına gelmiyor. Önemli olan, sahip olmadığınız parayı harcamaktan kaçınmaktır ve eğer eğlence ve seyahat için para ayırabiliyorsanız, bu deneyimlerden keyif almamanız için hiçbir neden yoktur. Sosyal etkinliklere para ayırmak için neleri değiştirebileceğinizi görmek adına bütçenize bir göz atın. Daha fazla tasarruf edebilmeniz için mümkün olduğunca erken plan yapmanızda fayda var. Bütçelemeye nereden başlayacağınızdan emin değilseniz, gelirinizin %50’sini kira ve yiyecek gibi ihtiyaçlarınıza, %20’sini acil durum fonundan tasarruf etmek veya borcunuzu ödemek gibi finansal hedeflerinize ve diğer %30’u isteğe bağlı, eğlence harcamaları için ayırmanızı öneririz.”
Akıllıca harcama ve tasarruf etmeye yardımcı olması için Credit Karma’nın nasıl kullanmasını önerirsiniz?
Courtney Alev: “Tasarruf şeklinizi değiştirmek, harcama alışkanlıklarınızı da değiştirmenize yardımcı olabilir.
Credit Karma Money ile, özel ve yüksek getirili bir tasarruf hesabı oluşturarak satın almak istediğiniz eşyalar ve arkadaşlarınızla yaşayacağınız deneyimler için para biriktirebilir ve birikimlerinizin faiz kazandırarak zamanla büyümesini sağlayabilirsiniz. Ayrıca, Credit Karma’nın Net Worth özelliği sayesinde işlemlerinizi takip edebilir, son harcamalarınızı gözden geçirerek gerekli olup olmadıklarını belirleyebilir ve bu bilgilerle daha akıllıca harcama kararları alabilirsiniz.
Özel bir tasarruf hesabı, sahip olmadığınız parayı harcamaktan kaçınmanıza yardımcı olur ve bir şeyin gerçekten ne kadar karşılanabilir olduğunu anlamanızı sağlar. Diyelim ki, arkadaşlarınızla bir hafta sonu kaçamağı için para biriktiriyorsunuz. Seyahatinizi ayarladığınızda yeterli paranız olmadığını fark ederseniz, bu durum, o an için bir tatilin finansal olarak en iyi karar olmadığının ve birikim yapmaya devam etmeniz gerektiğinin bir uyarı işareti olabilir.
Tasarruf hesaplarınızın her birine bir isim verebilirsiniz. Bu şekilde, parayı “tasarruflara” yatırmak yerine “eğlence fonunuza” veya “tatil hesabınıza” yatırarak katkıda bulunmuş olursunuz. Belirli bir durum üzerinde para biriktirdiğinizi bilmek, düzenli olarak katkıda bulunmanızı kolaylaştırabilir ve başka herhangi bir nedenle o hesaptan para çekmekten kaçınmanıza yardımcı olabilir.
Birikimlerinizi, yüksek gelirli bir tasarruf hesabında tutarak hızla arttırabilirsiniz. Son birkaç aydır faiz oranları oldukça yüksek ve birikimleriniz, faiz kazandırarak zamanla büyüyebilir. Bu gibi durumlarda, Credit Karma Money gibi hesaplara ücretsiz ve güvenilir olduğu için rahatlıkla başvurabilirsiniz.”