Kripto para ekosistemi, 2009 yılında Bitcoin’in hayata geçirilmesiyle ortaya çıktı. Bugün piyasa değeri 1 trilyon doların üzerinde olan kripto dünyası milyonlarca yatırımcıya sahip. Kripto jargonu ise, yatırımcıların zaman içinde ortaya çıkardığı kavramlardır. FUD, FOMO ve HODL ifadeleri özellikle sosyal medyada milyonlarca kişi tarafından bilinen kavramlar. Peki kripto jargonu içinde herkesin bilmesi gereken sözcükler neler? BTC fiyatı veya diğer coin’lerin fiyatı konuşulurken, jargonda öne çıkan argo ifadelere bakalım…
HODL
Kripto yatırımcılarının en çok aşina olduğu kavramların başında HODL geliyor. BTCUSDT veya diğer paritelerde yatırımcıların iki seçeneği vardır. Satmak veya tutmak! HODL, aslında İngilizcede hold sözcüğünden gelir, yani tutmak anlamındadır. Yatırımcılar, kripto para tutkunları HODL ifadesini spot piyasada satmadan beklemek anlamında kullanır. Ancak HODL diyenler, birkaç hafta veya aydan ziyade uzun yıllar pozisyonu korumaktır. Kripto jargonunda popülerdir.
Peki HODL nasıl çıktı? Aslında bu sözcük, piyasanın en eski forumlarından Bitcointalk’ta, bir üyenin hold yerine yanlışlıkla hodl yazmasıyla ortaya çıkmıştır. Ardından da, jargonun parçası oldu.
FOMO
Kripto para piyasasında sert hareketler dönem dönem oluyor. Ani yükseliş ve düşüşler özellikle boğa piyasasında, ralli döneminde öne çıkıyor. FOMO, yatırımcı psikolojisinin parçasıdır. İngilizcede açılımı, fear of missing out anlamına gelir. Yani fırsatı kaçırma korkusudur. Örnek vermek gerekirse, Bitcoin fiyatı 20.000 dolardan işlem görürken yatırımcıların bir kısmı, fiyatın daha da düşeceğini düşünerek almaz. Ancak Bitcoin 30.000 dolara yaklaştığında, FOMO etkisi başlar. Birçok kişi, Bitcoin nasıl alınır sorusunu sormaya başlar. FOMO, FUD gibi yatırımcı psikolojisinin parçasıdır.
FUD
Piyasalarda korku, belirsizlik birçok kişinin korkulu rüyasıdır. Bitcoin, Ethereum ve diğer varlıklarda belirsizlik ikliminin oluşması FUD ile adlandırılır. FUD, İngilizcede “fear, uncertainty and doubt” yani korku, şüphe ve belirsizlik anlamına gelir. Bazı durumlarda yatırımcılar, FUD psikolojisinin belli haberlerle özellikle ortaya çıktığını iddia ediyor. Kripto jargonunda, FUD etkisi yaratmak anlamına gelen “fudlamak” ifadesi de bilinir. Olumsuz haberler, belirsizliğe yol açan gelişmeler genellikle piyasada satış baskısı yaratır.
Diamond Hand
Diamond hands, aynı zamanda tersi olan paper hands tabiriyle de biliniyor. Bu terimin kökeni, HODL ile benzerdir. Yani elmas eller terimi, ellerindeki varlığı ne olursa olsun satmayı düşünmeyen yatırımcılar için kullanılır. Bu terim özellikle, reddit’te bir topluluğun GME hisselerini satmadığı süreçte popüler hale gelmişti. Diamond hands, elindeki varlığı ne olursa olsun satmayan yatırımcı anlamına gelir. Kağıt eller, yani paper hands ise sert düşüşlerde elindeki varlığı satan yatırımcıdır.
Shitcoin
Fonetik olarak Bitcoin’le çok benzer olan shitcoin, değersiz kripto paraları ifade eder. Genellikle bu terim, bir projesi olmayan ancak fiyatı şişirilmiş varlıklar için kullanılır. Ancak shitcoin’ler kimi zaman popüler coin’ler için de yakıştırma yollu ifade edilir. Genel olarak bir coin’in shitcoin olması, öznel sayılabilecek değerlendirmelerdendir.
BTFD
Bu tabir, İngilizcede “buy the fucking dip” ifadesinin kısaltmasıdır. Yani, dipten satın al anlamı taşır. Buy the dip ifadesi aynı zamanda HODL veya diamond hands kavramlarıyla iç içedir. İnternette şaka yollu üretilen meme görsellerde bu ifade sıkça geçer.
Shill
Kripto para jargonunda shill en çok kullanılan ifadeler içinde yer alıyor. Shill, hem tek başına hem de shillemek olarak tercih ediliyor. Bu tabirin anlamı, kripto paraların değerini yükseltmek için çalışan kişileri ifade eder. FOMO sürecinde coin’lerin değerini artırmak için shillemek yaygın tabirdir. Piyasada etki gücü yüksek isimler, shilleme ifadesiyle yan yana geliyor. Yüksek takipçisi olan veya etki gücü olan kişilerin öne çıkardığı varlıklar shilleme olarak adlandırılır.
Lambo
Kripto para ekosisteminin eğlenceli terimlerinden bir diğeri de lambo. Lambo, tahmin edebileceğiniz üzere Lamborghini kısaltmasıdır. Dünyanın en lüks araçlarından bir olan Lamborghini, kripto para yatırımcılarının zengin olma hayalinin simgesidir. Yüksek kar elde etme noktasında lambo, ütopik bir simgedir. Sert yükselişlerde şaka yollu olarak kullanılır.
Pump ve dump
Kripto para fiyatlarıyla ilgili en çok kullanılan jargon terimlerinden bir diğeri de pump ve dump oldu. İngilizcede pump, pompala anlamına gelir. Ancak coin piyasasında bu ifade, coin’lerin fiyatını artırın anlamındadır. Genel olarak pump ifadesi veya pumplamak, spekülatif yükseliş yaşayan coinler için kullanılır. Piyasada belli varlıkları pumpladıktan sonra, dump işlemi gelir. Dump, fiyatlar zirve noktasındayken satış yapmak ve diğer yatırımcıları zarara uğratmaktır.
NFA
Finans piyasalarının en popüler tabirlerinden NFA, birçok yerde karşınıza çıkabilecek bir ifadedir. NFA, İngilizcede açılımı not financial advice olan bir tabirdir. NFA’nın kullanım nedeniyse, insanların yaptıkları yorumlarda tavsiye vermediklerini belirtmesidir. Türkiye’de genellikle bu ifadenin karşılığı YTD, yani “Yatırım tavsiyesi değildir” oldu.
