Sanat

İstanbul’74 ve Maçakızı Otel İş Birliği ile Belkıs Balpınar Sergisi

ISTANBUL’74 tarafından düzenlenen, Belkıs Balpınar’ın açık hava retrospektif sergisi, 30 Temmuz – 20 Ağustos 2021 tarihlerinde Maçakızı Otel ev sahipliğinde Bodrum’da gerçekleştiriliyor.

“Kilim motifleri asırlar boyunca anneden kıza motif motif aktarılırken zaman içinde çok ufak değişikliklerle olgun bir hale gelirler, onlar üzerinde fazla değişiklik yapamazsınız. Zaman içinde bir dere içinde ya da sahilde yuvarlanıp şekillenmiş taşlar gibi. Onlar üzerinde oynarsanız bozarsınız. Ben bir sanatçı olarak kilim dokuma tekniğini kullanmış olmama rağmen kilim motiflerini kullanmadım dokunmamış bölümler bırakarak tamamen yeni bir tekstil ‘dokuma’ sanatı ürünü ortaya çıkartmaya çalışıyorum”

BELKIS BALPINAR

“Kültürümüze doğru çıktığımız bu yolculukta şimdi bu coğrafyanın en eski ve önemli zanaatlarından biri olan ve geniş bir kültürel birikimin kapısını aralayan kilim dokumacılığı sanatının izinden gidiyoruz. Belkıs Balpınar, geleneksel Anadolu kültürünün en değerli el sanatlarından biri olan kilim dokumacılığını çağdaş sanat formları ile birleştirerek yarattığı “artkilim” akımının öncüsü. ISTANBUL’74 olarak Belkıs Balpınar ile bu sergiyi Maçakızı Otel’de hayata geçirecek olmaktan büyük mutluluk duyuyoruz.”

-DEMET MÜFTÜOĞLU EŞELİ

Eserleri Miuccia Prada, Amerikan Eski Başkan Yardımcısı Al Gore, World Bank ve İstanbul Modern Müzesi gibi özel ve müze koleksiyonlarında yer alan, dünyada ‘artkilim’ akımının öncüsü Belkıs Balpınar, en önemli geleneksel el sanatlarımızdan kilim dokumacılığını çağdaş sanat ve bilimle buluşturduğu eserlerini, ISTANBUL’74 tarafından düzenlenen retrospektif sergisinde 30 Temmuz – 20 Ağustos 2021 tarihleri arasında Bodrum’un en ikonik mekanlarından Maçakızı Otel’de sergiliyor.

Geleneksel Anadolu kültürünün en eski sanatlarından biri olan kilim dokumacılığı hem dünya  hem de ülke çapında önemli bir sanattır. Elde dokunan kilimlerin yapımında yapım tekniğinden kullanılan malzemeye, motiften renklere kadar her unsur arkasında geniş bir kültürel birikimi beraberinde getirir. Yöre insanının hayatında her biri birbirinden değerli el dokuması kilimler hem günlük, hem hediyelik olarak önemli yer tutar.

Modern kilim dokumacılığına 1986 yılından beri artkilim çalışmaları ile öncülük eden Belkıs Balpınar, kilim dokuma sanatı üzerine yazdığı kitap ve makaleler ile de katkıda bulunmuştur. Hayranı olduğu ünlü Fizikçi Richard Feynman’ın derslerinde “Bir şeyi çok basit yoldan anlatamıyorsan anlamamışsın demektir” sözleri onun desen anlayışını yönlendiriyor gibidir.

İstanbul Güzel Sanatlar Akademisi tekstil bölümünden mezun olan Belkıs Balpınar, İstanbul Sümerbank’ta halı tasarımcısı olarak çalıştıktan sonra, Türk ve İslam Eserleri Müzesi’nin Halı Bölümü’nde küratör, İstanbul Vakıflar Halı ve Kilim Müzesi’nde kurucu direktör olarak yer almıştır. Bir süre İstanbul Marmara Üniversitesi’nde ders veren Balpınar, sanatçı, araştırmacı ve yazar kimliği ile ürettiği eserler ve kilim üzerine yazdığı kitaplar ve makaleler hem Türkiye’de hem de Dünya çapında kilim dokuma sanatının en önemli temsilcilerindendir.

Çalışmalarını “Kilim motifleri asırlar boyunca anneden kıza motif motif aktarılırken zaman içinde çok ufak değişikliklerle olgun bir hale gelirler, onlar üzerinde fazla değişiklik yapamazsınız. Zaman içinde bir dere içinde ya da sahilde yuvarlanıp şekillenmiş taşlar gibi. Onlar üzerinde oynarsanız bozarsınız. Ben bir sanatçı olarak kilim dokuma tekniğini kullanmış olmama rağmen kilim motiflerini kullanmadım dokunmamış bölümler bırakarak tamamen yeni bir tekstil ‘dokuma’ sanatı ürünü ortaya çıkartmaya çalışıyorum” sözleri ile anlatan, Türkiye’deki geleneksel kilim dokumacılığını çağdaş sanata uyarlayan Belkıs Balpınar mikrokozmos-makrokozmos içindeki mekânsal algıları bu dokuma tekniği ile ele alır. Her işi  eşsizdir bazı istisnalar dışında bir daha tekrarlanmaz.